Controle en vermijding

Controle en vermijding zijn twee reactiepatronen die mensen vaak gebruiken om met moeilijke situaties, emoties of gedachten om te gaan. Deze reacties kunnen echter contraproductief zijn en het welzijn en de groei belemmeren. Hier volgt een uitleg van beide concepten:

1. Controle: Controle verwijst naar de neiging om grip te willen hebben op situaties, andere mensen of onze interne ervaringen. Het is de overtuiging dat als we alles onder controle hebben, we veilig zijn en problemen kunnen vermijden. Mensen die sterk gericht zijn op controle kunnen perfectionistisch zijn, moeite hebben met loslaten, angstig zijn voor onzekerheid en zich gestrest voelen als dingen niet volgens plan verlopen. Ze proberen vaak externe omstandigheden te beheersen en hebben de neiging om overmatig bezig te zijn met toekomstige gebeurtenissen.

2. Vermijding: Vermijding verwijst naar de neiging om ongemakkelijke emoties, gedachten of situaties te vermijden. Het is de neiging om pijnlijke ervaringen uit de weg te gaan in plaats van ze aan te gaan. Mensen die vermijdingsgedrag vertonen, proberen vaak onplezierige emoties te onderdrukken, conflicten te vermijden of moeilijke gesprekken uit de weg te gaan. Hoewel vermijding tijdelijke opluchting kan bieden, kan het op de lange termijn leiden tot emotionele onderdrukking, beperking van groei en het vasthouden aan beperkende patronen.

Zowel controle als vermijding zijn strategieën die bedoeld zijn om lijden te verminderen. Mensen gebruiken ze vaak als een manier om zichzelf te beschermen tegen pijn of ongemak. Echter, ze kunnen een negatieve invloed hebben op ons welzijn en ons vermogen om voluit te leven.

Acceptance and Commitment Therapy (ACT) moedigt aan om controle en vermijding los te laten en in plaats daarvan psychologische flexibiliteit te ontwikkelen. Dit houdt in dat we bereid zijn om onplezierige emoties en gedachten te ervaren zonder ertegen te vechten, en dat we ons richten op wat echt belangrijk en waardevol is in ons leven. In plaats van te proberen alles onder controle te houden of pijnlijke ervaringen te vermijden, nodigt ACT ons uit om bewust te leven in het hier en nu, onze waarden te identificeren en acties te ondernemen die in lijn zijn met die waarden.

Door het cultiveren van acceptatie, mindfulness en bereidheid om ongemak te ervaren, kunnen we onze psychologische flexibiliteit vergroten en ons vermogen ontwikkelen om betekenisvolle en waardevolle levens te leiden, zelfs in de aanwezigheid van uitdagingen en onzekerheid.