Er is zoveel te leren uit de Boeddhistische tradities. En het bijzondere is dat heel veel van de kennis uit het boeddhisme meer en meer bevestigd wordt door moderne wetenschap.
Vast staat dat je door het doen van meditatieve beoefening je je brein ten goede kunt veranderen. Rick Hanson heeft daar veel onderzoek naar gedaan en een paar mooie boeken over geschreven. Bijvoorbeeld Neuro Dharma, en Geheugen voor geluk.
Ik heb al een boel blogs geschreven over deze methodes, en ik wil er nog één aan toevoegen, omdat deze reeks van 4 stappen wat meer structuur geeft aan je beoefening. Je kunt de vier stappen in volgorde beoefenen, maar dat hoeft niet persé. Maar door ze wel in deze volgorde te beoefenen werken ze als een soort ‘glijbaan’ naar meer vrijheid. Je sluit aan bij je dagelijkse onrust en je glijdt als het ware naar een dieper staat van wel-Zijn. Je zult in de stappen veel herkennen uit de Mindfulness trainingen. In de traditie noemt men deze stappen de 4 Jhana’s maar dat mag je meteen vergeten. 😉
De sleutelvraag die je je stelt bij iedere stap is:
“Is er ergens een grotere vrijheid, en wat moet ik daarvoor loslaten.”
De 1e stap is dat je je richt op waar je aandacht naartoe wil. Je stapt uit de probleemoplossende modus van je mind en je bent je gewaar via je zintuigen. van je omgeving, maar als die teveel prikkels oplevert ga je naar je lichaam en je richt je aandacht bijvoorbeeld op je gezicht, je ogen je neus, de adem die daar in en uitstroomt. Je ontspant je ogen en je kijkt langs je neusbrug naar de grond. Ik merk bij mezelf dat ik meteen een beetje begin te loensen. Maar het wonderlijk is dat zodra dat gebeurd ik ook al een golfje wel Zijn voel. Het zou mij niet verbazen dat de Nervus Vagus op deze manier gestimuleerd wordt.
En dan: “Is daar ergens een grotere vrijheid, en wat moet ik daarvoor loslaten.”
De 2e stap is dat je je aandachts focus uitbreid naar je hele lichaam. Eerst je hele hoofd, dan je bovenlichaam en je onderlichaam, totdat je je hele lijft ‘ vangt’ in je aandacht. Door een bredere, panoramische aandacht merk je dat je rustiger wordt, minder geabsorbeerd.
“Is daar ergens een grotere vrijheid, en wat moet ik daarvoor loslaten.”
De 3e stap is je aandacht verplaatsen naar de begrenzing van je lichaam. Scan je huid langs je hele lijf. De inhoud van je lichaam is er natuurlijk nog wel, maar die is niet beschikbaar voor reflectie. Zie jezelf als een soort ballonnetje en richt je aandacht op je vel. maar belangstelling en nieuwsgierigheid. Er komt nog meer rust over je. Nog meer wel-Zijn.
“Is daar ergens een grotere vrijheid, en wat moet ik daarvoor loslaten.”
In de 4e stap laat je alle focus van je aandacht varen en kom je in open gewaarzijn. Alles mag je mind binnenkomen, gedachten, herinneringen, beelden, geluiden, alle mogelijke prikkels. Maar je blijft nergens aan plakken. Je grijpt ze niet vast en je duwt ze niet weg. De is de stap van de gelijkmoedigheid. Meestal gaat deze stap gepaard met een gevoel van dankbaarheid.
Ik heb hier een korte geleide meditatie langs deze eerste vier stappen voor je opgenomen.
Dit waren de eerste vier stappen. De materiële of lichamelijke stappen. In de Mindful Sangha kun je de vier vervolgstappen vinden. Dit zijn meer spirituele stappen die je tot steeds hogere stadia van vrijheid leiden.